Σήμερα, Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου, την πρώτη ημέρα λειτουργίας των σχολείων, ανακοινώθηκε από τον Υπουργό Παιδείας το νέο σύστημα πρόσβασης των μαθητών στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Το νέο σύστημα εμπεριέχει σημαντικές αλλαγές σε σχέση με το ισχύον, αλλά και κάποιες προκλήσεις για το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας ως προς την εφαρμογή του.
ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ
Καταρχήν αναφέρουμε συνοπτικά τις νέες ρυθμίσεις:
- Καταργείται η εξέταση των Λατινικών και αντικαθίσταται από την αντίστοιχη στην Κοινωνιολογία
- Καταργούνται οι συντελεστές βαρύτητας των εξεταζομένων μαθημάτων
- Οι μαθητές θα δηλώνουν τον Ιούλιο, στο τέλος της Β' Λυκείου, ενδεικτικά 10 Τμήματα στα οποία επιθυμούν να φοιτήσουν. Μετά από λίγες μέρες θα ανακοινώνεται από το Υπουργείο, με βάση τις δηλώσεις και τις θέσεις των Τμημάτων, ποια από αυτά συγκέντρωσαν ελλιπείς προτιμήσεις και συνεπώς θα είναι προσβάσιμα ελεύθερα από τους μαθητές χωρίς πανελλαδικές εξετάσεις. Για τα υπόλοιπα Τμήματα, οι μαθητές θα είναι υποχρεωμένοι να συμμετάσχουν σε Πανελλαδικές Εξετάσεις.
- Για την εισαγωγή στην Γ'θμια Εκπ/ση μέσω Πανελλαδικών, θα μετράει κατά 90% η επίδοση στις Πανελλαδικές και κατά 10% ο βαθμός του απολυτηρίου
- Ο βαθμός του απολυτηρίου θα προκύπτει από την επίδοση των μαθητών στα μαθήματα της Γ' Λυκείου ως εξής: Σε κάποια μαθήματα ο βαθμός θα προκύπτει από την απόδοσή τους στα δύο τετράμηνα. Στα τέσσερα "βασικά μαθήματα" (αυτά στα οποία οι μαθητές θα διαγωνισθούν λίγο αργότερα στις Πανελλαδικές), ο βαθμός θα προκύπτει κατά 60% από την απόδοσή τους στα δύο τετράμηνα και κατά 40% από τις τελικές γραπτές εξετάσεις που θα διενεργούνται σε επίπεδο Δήμου ή Νομού (και όχι σε επίπεδο σχολικής μονάδας), ανάλογα με τον μαθητικό πληθυσμό κάθε περιοχής.
- Τον Φεβρουάριο, στη Γ' Λυκείου, όσοι μαθητές είχαν συμπεριλάβει στις προτιμήσεις τους Τμήματα ελεύθερης πρόσβασης, θα δηλώσουν αν τελικά θα συμμετάσχουν στις Πανελλαδικές Εξετάσεις ή θα περάσουν χωρίς αυτές σε ένα από τα ελεύθερα Τμήματα που είχαν δηλώσει τον περασμένο Ιούλιο.
- Οι μαθητές που τελικά θα διαγωνισθούν στις Πανελλαδικές εξετάσεις, θα συμπληρώσουν το μηχανογραφικό τους, μετά την ανακοίνωση των βαθμών τους, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα. Οι μαθητές αυτοί μπορούν να δηλώσουν οποιαδήποτε Τμήματα του Προσανατολισμού τους, ανεξαρτήτως της αρχικής δήλωσής τους στη Β' Λυκείου.
ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
Σε γενικές γραμμές, μπορούμε να πούμε ότι οι ρυθμίσεις που προτείνονται πρακτικά επαναφέρουν το σύστημα των "Γενικών Εξετάσεων", ή αλλιώς, αυτό των "Δεσμών", που ίσχυσε από το 1983 ως το 1999, με τη διαφορά ότι οι τέσσερις Δέσμες ονομάζονται πλέον "Ομάδες Προσανατολισμού". Αν και το σύστημα αυτό είναι το μακροβιότερο στην ιστορία των εξετάσεων εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και συνεπώς δοκιμασμένο, εμπεριέχει αρκετές προκλήσεις που θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην επιτυχία του. Ενδεικτικά, αναφέρουμε μερικές από αυτές:
- Έναρξη ισχύος του νέου συστήματος
Ίσως να είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού, που αλλαγή του συστήματος πρόσβασης στην Γ'θμια Εκπ/ση αρχίζει να ισχύει για τους μαθητές που θα φοιτήσουν φέτος στη Β' Λυκείου (και όχι στην Α΄ Λυκείου). Αν και δεν υπάρχει καμία αλλαγή στη διδακτική προσέγγιση της Β' Λυκείου και συνεπώς θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε ότι οι μαθητές της τάξης αυτής δεν επηρεάζονται, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι.
Πιο συγκεκριμένα, οι μαθητές που φέτος θα φοιτήσουν στην Β' Λυκείου θα κλιθούν σε λίγους μήνες, τον Ιούλιο του 2019 συγκεκριμένα, να δηλώσουν ενδεικτικά δέκα Τμήματα στα οποία επιθυμούν να φοιτήσουν. Η επιλογή τους αυτή μπορεί να αποδειχθεί καίρια, ιδιαίτερα για τους μαθητές με χαμηλή απόδοση και αντίστοιχα χαμηλές απαιτήσεις. Ο λόγος είναι ότι πολλοί από αυτούς, ήδη με την ολοκλήρωση της Β' Λυκείου, θα βρεθούν με το ένα πόδι σε κάποιο Τμήμα ΑΕΙ και μάλιστα άκοπα, εφόσον τύχει να επιλέξουν ένα Τμήμα που θα καταλήξει να έχει Ελεύθερη Πρόσβαση (ΤΕΠ).
Για πρώτη φορά στην ιστορία θεσμοθετείται η ελεύθερη πρόσβαση σε Τμήματα ΑΕΙ και μάλιστα με τη μέθοδο της... "φυσικής επιλογής". Πρόκειται για ένα νέο μέτρο, το οποίο αποτελεί κυρίως πρόκληση για τους πιο αδύναμους μαθητές. Οι στρεβλώσεις που μπορεί να προκληθούν είναι πολλές, καθώς, αν και η στατιστική συνήθως εξομαλύνει καταστάσεις, η τυχαιότητα και το χάος (με την επιστημονική έννοια του όρου), παίζουν πάντα πονηρά παιχνίδια.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι είναι πολύ πιθανό μαθητές με κάκιστη απόδοση στο σχολείο να βρεθούν εντελώς άκοπα σε κάποιο Τμήμα, τη στιγμή που άλλοι συμμαθητές τους, με πολύ καλύτερη απόδοση, αν μην έχουν δυνατότητα πρόσβασης σε αυτό γιατί δεν είχαν φροντίσει να το δηλώσουν στη Β' Λυκείου. Μια άλλη περίπτωση, είναι να υπάρξουν Τμήματα ΑΕΙ όπου θα φοιτούν εξ ολοκλήρου φοιτητές, που ως μαθητές δεν είχαν απολύτως καμία σχέση με την εκπαίδευση και το σχολείο τους. Δεν χρειάζεται να αναλύσουμε άλλες περιπτώσεις, γιατί αυτές είναι πάρα πολλές.
Η βασική πηγή των στρεβλώσεων δεν θα είναι η ελεύθερη πρόσβαση στα ΑΕΙ, αλλά η επιλεκτική εφαρμογή του μέτρου και μάλιστα σε σχετικά "τυχαίο" δείγμα Τμημάτων χαμηλού ενδιαφέροντος, αφού ο καθορισμός των ΤΕΠ θα προκύπτει από την επιλογή των μαθητών της Β' Λυκείου, οι οποίοι θα έχουν δικαίωμα επιλογής μόλις δέκα Τμημάτων.
- Θεσμοθέτηση "μίνι Πανελλαδικών"
Το Υπουργείο, πολύ σωστά, έκανε μία προσπάθεια ώστε να γίνει πιο αντικειμενική η ενδοσχολική αξιολόγηση των μαθητών της Γ' Λυκείου, από τη στιγμή που ο βαθμός επίδοσής τους θα παίζει ρόλο, αν και σε μικρό ποσοστό, στην είσοδό τους σε Τμήματα ΑΕΙ.
Ωστόσο, προκειμένου να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, προτάθηκε η διενέργεια μίνι Πανελλαδικών, αφού στην ουσία όλα τα Λύκεια θα μετατραπούν για πολλές ημέρες σε εξεταστικά και βαθμολογικά κέντρα, με βαθμολογητές και επιτηρητές από άλλα σχολεία. Ωστόσο, η αξιοπιστία τέτοιων εξετάσεων προϋποθέτει μεγάλη οργάνωση και ακόμη μεγαλύτερη γραφειοκρατία. Όσοι εκπαιδευτικοί έχουν συμμετάσχει σε επιτροπές Βαθμολογικών Κέντρων πανελλαδικών, γνωρίζουν πολύ καλά τη δυσκολία του εγχειρήματος.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν ξεπεραστούν όλα τα προβλήματα, θα δημιουργηθεί μεγάλη αναστάτωση στην ομαλή λειτουργία του διδακτικού έργου, αφού μόλις ολοκληρωθούν αυτές οι διαδικασίες, θα ακολουθούν οι ακόμη πιο χρονοβόρες διαδικασίες των Πανελλαδικών Εξετάσεων.
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ
Έχει τονιστεί στο παρελθόν από το Υπουργείο, πολύ σωστά, ότι το Λύκειο έχει χάσει τον παιδαγωγικό του ρόλο και έχει μετατραπεί σε έναν προθάλαμο προετοιμασίας για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις.
Ωστόσο, φαίνεται ότι το νέο προτεινόμενο σύστημα όχι μόνο δεν θα βελτιώσει την κατάσταση αυτή, παρά θα την επιβαρύνει κι άλλο και μάλιστα με επιπλέον γραφειοκρατία και αμφιλεγόμενες ως προς την αξιοπιστία τους διαδικασίες. Αυτό θα συμβεί, γιατί αφενός οι Πανελλαδικές... είναι εδώ, ενώ επιπλέον οι μαθητές της Α' και Β' Λυκείου θα έχουν ακόμη δύο σοβαρούς λόγους να επικεντρώνονται στη Γ' Λυκείου: Η ... υπερ-Τάξη αυτή, δεν θα κρίνει πια μόνο κατά 100% τον βαθμό απολυτηρίου τους, αλλά θα επιδοτεί με ένα επιπλέον 10% την επίδοσή τους στις Πανελλαδικές εξετάσεις.
Σύντομα θα ακολουθήσουν πολλές δημόσιες τοποθετήσεις και σχόλια πάνω στο νέο προτεινόμενο σύστημα εισαγωγής στη Γ'θμια Εκπ/ση, από τις οποίες ο καθένας μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματά του. Η πιο αξιόπιστη ωστόσο ενημέρωση είναι το επίσημο κείμενο του Υπουργείου με την πλήρη πρόταση που θα βρείτε ΕΔΩ.
Μανόλης Κουσλόγλου
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου